Europejski Dzień Przywracania Czynności Serca – Ratuj życie razem z AMNSiH!

Dziś, 16 października, obchodzimy Europejski Dzień Przywracania Czynności Serca! To szczególna okazja, aby przypomnieć, jak ważne jest szybkie i skuteczne działanie w sytuacji nagłego zatrzymania krążenia (NZK). Każdego roku tysiące osób na całym świecie umiera z powodu NZK, choć wielu z tych przypadków można by uniknąć, jeśli świadkowie zdarzenia natychmiast rozpoczną resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) oraz użyją automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED).

Algorytm BLS (Basic Life Support)

Europejska Rada Resuscytacji opracowała algorytm czynności mający na celu uporządkowanie działań przy poszkodowanym:

1. Nie reaguje?
2. Zawołaj o pomoc
3. Udrożnij drogi oddechowe i sprawdź oddech
4. Brak prawidłowego oddechu
5. Zadzwoń pod numer 112 lub 999
6. 30 uciśnięć klatki piersiowej
7. 2 oddechy ratownicze, 30 uciśnięć klatki piersiowej

Uwaga!

• Dzieci: Zasady postępowania w przypadku dzieci niewiele różnią się od postępowania w przypadku dorosłych. Po stwierdzeniu braku lub nieprawidłowego oddechu zacznij od 5 oddechów ratunkowych, sprawdź, czy powróciły oznaki życia. Jeżeli nie, przejdź do 15 uciśnięć, następnie kontynuuj RKO w sekwencji 15:2 (15 uciśnięć klatki piersiowej; 2 oddechy ratownicze).
• Prośba o pomoc: Prosząc o pomoc świadków zdarzenia, używaj stanowczego głosu i wyraźnie wyznaczaj zadania.
• Środki ochronne: Nie ma bezwzględnej konieczności prowadzenia uciśnięć klatki piersiowej w rękawiczkach jednorazowych. Jeśli są dostępne, natychmiast je załóż, ale ich brak nie może opóźniać rozpoczęcia ucisków. Oddechy ratownicze bezwzględnie prowadzimy za pomocą środków ochronnych (chusta twarzowa czy maska twarzowa).
• Siła ucisków: Nie obawiaj się połamanych żeber czy mostka. Znane są przypadki nieefektywnego uciskania klatki piersiowej z powodu zbyt słabego ucisku. Przy NZK priorytetem jest krążenie krwi!
• Numer alarmowy: Dzwoniąc na numer alarmowy, pamiętaj, by w pierwszej kolejności powiedzieć, co się stało i gdzie się znajdujesz!

Instrukcja: Uciskanie klatki piersiowej

1. Uklęknij obok poszkodowanego i ułóż dłoń na dolnej połowie jego mostka.
2. Ułóż nadgarstek drugiej dłoni na grzbiecie dłoni już leżącej na mostku.
3. Spleć palce obu dłoni, aby chwyt był stabilny.
4. Utrzymuj ramiona wyprostowane, nie uginając ich w łokciach podczas uciskania.
5. Ustaw ramiona prostopadle do klatki piersiowej.
6. Głębokość ucisku: co najmniej 5 cm, nie więcej niż 6 cm.
7. Częstotliwość: 100–120 ucisków na minutę.

Instrukcja: Prowadzenie oddechów ratowniczych

1. Udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego, zaciśnij skrzydełka nosa palcem wskazującym i kciukiem dłoni na czole.
2. Weź normalny wdech i szczelnie obejmij swoimi ustami usta poszkodowanego.
3. Wykonaj spokojny wdech trwający około 1 sekundy, obserwując unoszenie się klatki piersiowej.
4. Odsuń usta od poszkodowanego i obserwuj opadanie klatki piersiowej, utrzymując drożność dróg oddechowych.

Ważne wskazówki

• Zmiana ratowników: Jeśli to możliwe, zmieniajcie się co 2 minuty lub w momencie zmęczenia. Osoba kończąca uciski powinna głośno liczyć ostatnie uciśnięcia, aby druga mogła się przygotować.
• Minimalizuj przerwy: Czas na wykonanie 2 wdechów i ponowne rozpoczęcie uciskania nie powinien przekraczać 5 sekund.
• Tylko uciski: Jeśli nie decydujesz się na oddechy ratownicze, prowadź wyłącznie uciski klatki piersiowej bez przerw.
• Nie przerywaj RKO: Istnieją małe szanse na przywrócenie przytomności na miejscu zdarzenia, więc nie przerywaj ucisków, by sprawdzać stan poszkodowanego.

Defibrylacja

W wielu przypadkach zatrzymania krążenia mięsień sercowy drga z powodu migotania komór. Jedynym skutecznym leczeniem jest defibrylacja. Możemy ją wykonać za pomocą defibrylatora AED, dostępnego w wielu miejscach publicznych.

Kolejność czynności przy użyciu AED:

1. Rozpocznij RKO przed przyniesieniem AED. Poproś innych o przyniesienie urządzenia.
2. Włącz AED i postępuj zgodnie z poleceniami głosowymi lub wizualnymi.
3. Unikaj przerw w RKO – jeśli są dwie osoby, jedna kontynuuje RKO, podczas gdy druga przygotowuje AED.
4. Podczas analizy rytmu upewnij się, że nikt nie dotyka poszkodowanego.
5. Wykonaj defibrylację zgodnie z poleceniami (niektóre AED wymagają naciśnięcia przycisku).
6. Kontynuuj RKO zgodnie z dalszymi instrukcjami AED.

Kiedy przerwać RKO?

• Przybycie wykwalifikowanych służb medycznych.
• Przejęcie działań przez innego ratownika.
• Powrót oznak życia u poszkodowanego (ruch, otwarcie oczu, kaszel).
• Skrajne zmęczenie ratownika i brak możliwości zmiany.
• Pojawienie się zagrożenia zewnętrznego (pożar, agresywne zwierzę itp.).

Pamiętaj o swoim bezpieczeństwie! Jeśli pojawia się zagrożenie, oddal się na bezpieczną odległość. Ewakuacja poszkodowanego zależy od Twojej oceny sytuacji.

Ważne!

Szybkie rozpoczęcie resuscytacji przez świadków zdarzenia może dwu-, a nawet trzykrotnie zwiększyć szanse przeżycia osoby z NZK. Najgorszą reakcją jest brak reakcji. Twoja pomoc ma znaczenie!

Interesują Cię takie tematy? Dołącz do nas!

Jeśli pasjonuje Cię ratowanie życia i chcesz zdobyć wiedzę oraz umiejętności w tym zakresie, zapraszamy do studiowania na kierunku Ratownictwo Medyczne. Nasz program przygotuje Cię do profesjonalnego działania w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia.